Esnaftan sanatçı dokunuşu: Ahşap işçiliği

Sanatın konuştuğu meslek

Ahşap işçiliği bir sanat dalı olsa yeridir. Bu meslekte, ahşap üzerinde yapılan çizimin ardından fazlalıklar çıkarılır; kakma, yakma ve kabartma gibi tekniklerle ahşaba istenen şekil verilir. Neticede, ahşap eşyada kullanılan ağacın kalitesi ve ahşaba işlenen sanatın derinliği sayesinde ortaya çok değerli eserler çıkar. Bu eserlerde kullanılan desenler, figürler ve renkler, eserin ait olduğu toplumun kültüründen çok sayıda iz taşır.

En güzel örnekleri Anadolu’da

Ülkemiz, ahşap işçiliği alanında adeta bir sanat galerisi konumunda. Çok sayıda kıymetli ustaya ve onların elinden çıkan sayısız esere sahibiz. Bu eserlerin en güzel örneklerini ise Anadolu’daki camilerin mihraplarında, minberlerinde, sütunlarında, kapı ve pencerelerinde görüyoruz. Bu alanda özellikle Selçuklu dönemi eserlerinin eşsiz güzelliğe sahip olduğunu söyleyebiliriz. Geometrik desenlerin hâkim olduğu dönemin eserlerine bugün ülkemizde sıklıkla denk gelmek mümkün.

Farklı mesleklerin ilgi alanı

Günümüzde işi ağaç ve ahşap üzerine olan farklı meslek kolları bulunuyor. Örneğin, yakın geçmişte kaba ağaç işleriyle uğraşan dülgerler hayatlarımızdaydı. Bu meslek grubu; ahşap evlerin cephelerini yapar, çatılarını aktarır ve merdivenlerini tamir ederdi. Bu süreçte kimi ahşap evlerin iç ve dış detayları ustalar tarafından bir oya gibi işlenir, böylece evlerin değeri kat kat artırılırdı.

Uzakdoğu ülkeleri ön planda

Ülkemizden biraz dışarı çıktığımızda, dünyada ahşap oymacılığına dair değerli eserlerin üretildiği ülkelerin başında Uzakdoğu ülkelerinin geldiğini görüyoruz. Tayland ise özellikle son yıllarda bu alanda öne çıkan Uzakdoğu ülkeleri arasında yer alıyor. Ahşap oymacılığında Yakın Doğu’da gördüğümüz geometrik desenlerin yerini Uzakdoğu’da hayvan figürleri alıyor.

Bugün marangozlara emanet

Günümüzde ahşap işiyle uğraşan meslek erbaplarının başında marangozlar geliyor. Mobilyalar, araç gereçler, dekoratif objeler ve hatta oyuncaklar derken marangozların, ellerine geçen ağaç malzemelerle yapamadıkları eşya neredeyse yok gibi. Ahşap işçiliğinin günümüzdeki temsilcisi olan marangozlar artık makineleri üretimde sıklıkla kullanıyor. Ancak her ne kadar makine bir seçenek haline gelse de ince el işçiliğiyle üretilen ürünler her zaman kendini daha fazla belli ediyor.