Taşın sanata dönüşme hikayesi

Bölgeden bölgeye farklılaşıyor.

Taş işçiliğinde birbirinden değerli eserleri bizlerle buluşturan sanatçıya “yontucu” ismi veriliyor. Yontucu eserlerini murç, madırga ve taş kalemi ile hazırlıyor. Bu işçilikte kullanılan malzemenin yapısı ise bölgeden bölgeye değişiklik gösterebiliyor. Örneğin, taş işçiliği ile kurulan şehirler arasında gösterilen Mardin’de bu bölgeye özgü kalker taşı eserlere hayat veriyor.

İlk tanışmamız Anadolu’da. 

Taş işçiliğinin geçmişi neolitik döneme kadar uzanıyor. Türkler ise bu işçilikle Anadolu’ya yerleştikten sonra tanışmış. İlk taş eserlerimizi Anadolu topraklarında hayata geçirirken, bu dönemde, günümüzde hala ayakta olan Kayseri’deki Döner Kümbet gibi önemli eserler ortaya çıkmış. Bunun yanı sıra Sarkis Balyan’a yaptırılan Dolmabahçe Saat Kulesi gibi Osmanlı Devleti döneminden kalma çok değerli eserler de bugün hala yaşamaya ve herkesi etkilemeye devam ediyor. 

Kullanım alanı oldukça geniş.

Taş işçiliği, hayatın her alanında karşımıza çıkan ve insan yaşamına değer katan bir işçilik. Tarihin eski dönemlerinden bugüne kadar saraylar, dini mabetler, kaleler, çeşmeler, kuleler ve evler bu işçilikle hazırlandı. Bunun neticesinde oldukça sağlam yapılar hayata geçti ve bu yapılar uzun yıllar boyunca insanlığa hizmet etti. Kendini gösterebileceği çok fazla alana sahip olan taş işçiliği, günümüzde hala değerini korumaya devam ediyor.

Döneminden izler taşıyor.

Bu kıymetli işçilik, yaşamlarımıza olan katkısının dışında hayat bulduğu dönemin özelliklerini de gelecek yıllara taşıyor. Örneğin, bugün Selçuklu ve Osmanlı döneminden kalma mezar taşlarında dönemin estetik anlayışını ve üslubunu görmek mümkün. Osmanlı dönemi eserlerinde genellikle bitkisel bezemeler ve geometrik örgüler karşımıza çıkarken, Selçuklu eserlerinde hayvan figürleri, Bizans eserlerinde ise insan figürleri bizleri selamlıyor.

Gelenekten geleceğe uzanıyor. 

Yüzyıllardır insan hayatında olan taş işçiliği, tarih boyunca ustadan çırağa, babadan oğula aktarılarak bugünlere ulaştı. Bugün özellikle Anadolu’da bu işçilikle uğraşan, birbirinden değerli eserler üreten çok sayıda taş ustası bulunuyor. Yetenek ve ilgi isteyen taş işçiliği, günümüzde tüm ihtişamı ile yaşamaya devam ediyor.