İhracat Haftası

İlki geçen yıl “İhracat Zirvesi 2016” adıyla düzenlenen ihracat etkinlikleri bu yıl 1-3 Kasım tarihleri arasında “İhracat Haftası 2017” olarak yapıldı. Etkinliğin amacı ihracatı bir gündem maddesi olarak güncel tutmak ve dünyanın her yerinden satın alma heyetleri getirtip ikili iş görüşmeleriyle Türkiye’nin ihracatını artırmaktır.

Bu haftaya katkı vermek adına ben de bu yazımda ihracata başlamak isteyenler için kılavuz bir yazı hazırlamak istedim.

İhracat nedir?

Yürürlükteki ihracat mevzuatı ve gümrük mevzuatına istinaden yurt dışına, serbest bölgelere mal göndermeye veya Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca ihracat olarak yapılan yurt içi teslimlere (NATO projelerine mal teslimi gibi) ihracat diyoruz. 

İhracatçı nasıl olunur?

İhracat yapmak için tek vergi numaranız olması yeterlidir. Türkiye’de herkesin TC kimlik numarası aynı zamanda tek vergi numarasıdır. Fakat ticari eşya ihracatı yapacaksak o durumda bir de İhracatçı Birliği’ne kayıt olmanız gerekecektir. İhracatçı birliklerine kayıt basit; tek sayfalık bir formu doldurmak ve 5-10 dakikalık işlemden ibarettir. Maliyeti ise sadece 200 TL civarındadır. İşte ihracatçı oldunuz bile.

İhracatçı olmak için izin belgesi sahibi olmak şart mıdır?

Böyle bir şart 1994’lere kadar vardı. Ama Gümrük Birliği’ne girmemizle birlikte artık herkes ihracat yapabilir. Şahsi mahiyette eşyalar için hiçbir ön kayıt vb. şarttı yokken ticari eşya ihracatı için İhracatçı Birliği üyeliği yeterlidir.

İhracatçı vasfı kazanmanın maliyeti nedir?

İhracatçı Birliği’ne üyelik için ödenen 200 TL kayıt ücretinden ibarettir.

Şahıs şirketi sahibiyim ihracat yapabilir miyim?

İhracat yapabilmek için tek vergi numarası ve İhracatçı Birliği’ne kayıt yeterlidir. Şirketinizin şahıs veya ortaklık şirketi olup olmadığının bir önemi bulunmamaktadır. Yani şahıs veya ortaklık tüm şirketler serbestçe ihracat yapabilir.

İhraç kayıtlı mal satıyorum. İhracat yapabilir miyim?

Şimdiye kadar 3065 sayılı KDV Kanunu 11-c maddesine istinaden ihraç kayıtlı olarak malınızı yurt içinde sattınız ve alan firma ihracatını yaptı. Ama artık sizde ihracat yapmak istiyorsunuz. Hem ihraç kayıtlı mal satmaya devam edebilirsiniz hem de İhracatçı Birliği’ne üye olarak siz de ihracat yapabilirsiniz.

İhracat yapmanın maliyeti nedir?

Fatura tutarı üzerinden on binde yarım nisbi aidat ödeyeceksiniz. Bir de gümrük müşavirlik ücreti.

İhracat işlemleri için hazırlamam gereken evraklar nelerdir?

Serbest bir ihracat, Türkçe fatura ve gümrük beyannamesiyle yapılır. İki evrak ihracat için yeterlidir.

Türkçe fatura KDV’siz olarak kesilmelidir. TL veya döviz cinsinden kesilebilir. Gümrük beyannamesi ise gümrük müşaviri tarafından hazırlanır. Eğer şirketiniz e-fatura mükellefi ise ihracat faturanızı e-fatura olarak düzenlemelisiniz. Değilse kâğıt fatura düzenleyerek ihracat yapabilirsiniz.

İhracat gümrük işlemleri için gümrükçü mü tutmalıyım?

Gümrüklerimizde gümrük işlemleri doğrudan temsil yoluyla firma çalışanı tarafından yapılabileceği gibi dolaylı temsil yoluyla bir gümrük müşavirliği firması aracılığıyla da yapılabilir. Gümrük işlemlerinin ciddi bilgi gerektirmesi ve müşavirlik firmalarının ihracat işlemlerinde aldığı cüzi komisyonlara bakıldığında gümrük müşaviriyle yapılmasının daha kolay olacağı söylenebilir. 

Kendim yapabilir miyim?

Tabii ki kendiniz de yapabilirsiniz. Bunun için Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan bilge programı kullanıcı kodu ve şifresi almanız gerekecektir. Ayrıca beyanname yazmayı da biliyor olmanız lazım. Gümrüklerin yerini ve gümrük işlemlerini de bilmeniz kendinizin yapabilmesi için yeter şartlardır.

İhracat sonrası yapmam gereken işlemler nelerdir?

KDV iadesi için vergi dairesine başvurabilirsiniz, Eximbank krediniz varsa kapamasını yapabilirsiniz, ihracat bedelinizin tahsili işlemlerinizi tamamlayabilirsiniz. Ve evraklarınızı muhasebeleştiriniz.

KDV iadesi alacak mıyım? Nereden, nasıl alırım?

İhracat yaptığınız eşyaların alımı sırasında yüklendiğiniz KDV’yi devlet size iade edecektir. Ama bunun için devreden KDV’niz olmalı ve iade talebinde bulunmalısınız.

İhracatta KDV iadesi üç şekilde yapılmaktadır:
  • İnceleme raporuyla iade
  • Teminat mektubuyla iade
  • Yeminli mali müşavir raporuyla iade
Bunlardan hangisini isterseniz o yöntemle iade alabilirsiniz. Bir yeminli mali müşavirle başlamak ve onun bilgilerinden istifade etmek daha kolay bir yöntem olur.

İhracat nedeniyle devlet desteklerinden yararlanabilir miyim?

Tabii ki. İhracatçılarımıza sağlanmış bir çok destek mevcuttur. Ekonomi Bakanlığı, KOSGEB, İGM, ihracatçı birlikleri, bankalar vasıtasıyla bu destekler takip edilip yararlanılabilir.

İhracat sigortası nedir?

İhracat sigortasını iki şekilde cevaplayabiliriz.
  1. İhraç edilen malların sigortalanması: Burada mal bedeli üzerinden %10 fazlasıyla mallar sigortalanmaktadır. Buna kargo sigortası diyoruz. Tam ziya, dar kapsamlı ve geniş kapsamlı klozları bulunmaktadır.
  2. İhracat bedelinin sigortalanması: Bu sigorta ise alıcının mal bedelini ödeme riskine karşı alacağınızın sigortalanmasıdır. Eximbank, bankalar aracılığıyla bu hizmeti size sağlamaktadır.
İhracatlı günlerde görüşmek üzere.
 

Ali KARTAŞ

Uzman Hakkında

Dr. Levent Özkardeş
Dış Ticaret

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü’nden 2000 yılında mezun oldu. 2014 yılında ABD’de Boston Üniversitesi Çokuluslu Ticaret Yüksek Lisans Programı’nı tamamlayarak yüksek lisans derecesini aldı. Doktora derecesini 2020 yılında Yaşar Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı’nda, “Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsünün (YYS) Firmaların Rekabet Yapısına Etkisi”ni konu alan tez çalışması ile tamamladı.

Meslek hayatına 2001 yılında gümrük müfettiş yardımcısı olarak başladı; 2005 yılında gümrük müfettişliğine, 2012 yılında da gümrük başmüfettişliğine atandı. Mesleğinde 18 yılı geride bıraktığı 2019’da başmüfettişlik görevinden ayrılarak önde gelen bir gümrük müşavirliği firmasında genel koordinatör olarak çalıştı. Özkardeş, 2021 yılı itibari ile kurucusu olduğu gümrük, dış ticaret denetim ve danışmanlık firması bünyesinde gümrük ve dış ticaret alanlarında eğitim, danışmanlık ve denetim hizmetleri vermekte, aynı zamanda yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği yapmaktadır. Ayrıca Yaşar Üniversitesi Dış Ticaret Bölümü’nde öğretim görevlisi olarak gümrük ve dış ticaret dersleri vermektedir.

İyi derecede İngilizce ve Almanca bilen, birçok dergide makaleleri yayımlanan, dış ticaret ile ilgili panellere konuşmacı olarak katılan Levent Özkardeş, dış ticaret ve gümrük alanlarında uzmanlaşmıştır.

Tüm Uzmanlar
Uzmanın Diğer Makaleleri