Emekli Maaşını Artırma Formülü

Çalışanlar için emeklilik kadar bu sürede alacakları maaş da büyük önem arz ediyor. Emekli olduğunuz zaman alacağınız maaşı çalışırken belirlemek biraz da sizin elinizde. Bu yazımda ileride daha yüksek emekli maaşı elde edebilmeniz için alacağınız bazı tedbirlerden bahsetmek istiyorum. Çünkü emekli olduktan ve maaşınız bağlandıktan sonra yapabileceğiniz fazla bir şey yok. O yüzden çalışırken planlamanızı yapmanızda yarar var.

Alacağınız tedbirlere geçmeden kısaca maaş hesaplaması hakkında bilgi vereyim. Çünkü karmaşık bir sistem olduğu için sizin de kafanızı karıştırmak istemiyorum.

Maaş Nasıl Hesaplanıyor?

Türkiye’de sosyal güvelik sistemi çok sık değiştiği için emekli maaşı hesaplamalarında da farklı uygulamalar bulunuyor. Bugün emekli maaşı hesaplanırken üç ayrı dönem dikkate alınıyor.

1) 9 Eylül 1999 öncesi çalışılan dönem.
2) 9 Eylül 1999-1 Ekim 2008 arası çalışılan dönem.
3) 1 Ekim 2008 sonrası dönem.

En basit şekliyle anlatmaya çalışırsak; emekli maaşı ortalama aylık kazancın Aylık Bağlama Oranı’yla (ABO) çarpılması sonucu bulunuyor.

Yukarıda söylediğimiz gibi üç ayrı formül uygulanıyor.

*1999'A KADAR SÜRE: Aylık bağlama oranı, 25 yıl sigortalılık süresi (9.000 gün) için yüzde 76 olarak uygulanıyor. 3.600 gün için ise yüzde 70 olarak alınıyor.
*1999-2008 ARASI: Bu dönemde sistem değiştiriliyor ve 25 yıl için oran yüzde 65'e çekiliyor.
*EKİM 2008 SONRASI: Sosyal güvenlik kurumlarının bir çatı altına toplanması ile 25 yıl için aylık bağlama oranı yüzde 50'ye kadar iniyor.

Görüldüğü gibi eski dönemde çalışanlar eğer yüksek kazançları da varsa daha şanslılar.

Bir örnek vermek gerekirse;

1967 doğumlu Ahmet Bey’in 01.01.1989 yılında sigortalı olarak çalışmaya başladığını düşünelim. Ahmet Bey 51 yaşına geldiğinde yani 2018’de emekli olacak. O tarihte Ahmet Bey’in emeklilik maaşı hesaplanırken yukarıdaki üç dönemdeki kazançları ayrı ayrı değerlendirilecek. Ahmet Bey için üç ayrı hesap yapılacak ve toplanarak maaşı belirlenecek.

8 Altın Kural
 
Şu anda çalışanlar için henüz emeklilik maaşı hesaplanmadığı için hâlâ fırsat var demektir. Bu yüzden alacağınız bazı tedbirler hakkında bilgi vererek ileride alacağınız maaşı yükseltmenin yollarını paylaşmak istiyorum…

1) Emekli maaşı hesaplanırken kullanılan en önemli parametre sizin prime esas kazancınız. Diğer bir ifadeyle bordronuzdaki brüt maaşınız. Bu ne kadar yüksek ise avantajınız da o kadar çok oluyor. O yüzden, öncelikle maaşınız yüksek olmasına rağmen asgari ücretten gösterilmesine razı olmayın. Bu emekli maaşınızı da, ileride alacağınız kıdem tazminatını da olumsuz etkiler.

Brüt maaşınız salt aldığınız aylıktan oluşmuyor. Düzenli olarak ödenen yemek parasından, ikramiyeye kadar her ödemenin bordroda brüt maaşa eklenmesi gerekiyor. Bunun yapıldığını kontrol edin. Gerçek maaşınız gösterilmiyorsa ALO 170’e bildirin.

2) Emekli maaşınızın her yıl artması için brüt maaşınızın 3 bin lira ve üzerinde olması çok önemli. Bunu gerçekleştirirseniz senede 60-70 liralık artışlar sağlanabilir.

3) Primlerinizi kendiniz ödüyorsanız, yani BAĞ-KUR’lu iseniz ya da isteğe bağlı sigorta yaptıysanız elinizden geldiğince tavandan ödemeye gayret edin. Eskiden tavan ödeme, brüt asgari ücretin 6.5 katı idi. 1 Ocak 2017’den itibaren 7.5 katına çıkartıldı.

4) Eğer imkânınız varsa iki yerde sigortalı olun. Hem Bağ-Kurlu hem SSK’lı (4A) da olabilirsiniz. Ayrıca iki ayrı iş yerinde SSK’lı da çalışabilirsiniz. Aynı anda iki yerden sigortalı olduğunuzda prime esas kazançlarınız toplanacak ve yüksek olacaktır.

5) Emekli maaşınızı artırmak için çok uzun çalışmaktan önce hangi şartlarda çalıştığınız önem kazanıyor. Aynı işyerinde, aynı süre çalışan ama kazancı farklı iki kişinin emekli maaşları da farklı oluyor. Prim gün sayılarının her ay için 30 gün olmasına dikkat edin. Bazı işverenler daha az gün gösterebiliyor. Hizmet dökümünüzü e-devletten sürekli kontrol edin. Hile yapılıyorsa mutlaka ALO 170’e bildirin.

6) Emeklilik planını son yıllara bırakmayın. Şimdiden yapın. Ne kadar erken davranırsanız o kadar kazançlı çıkarsanız. Zamanınız daraldıysa son 3.5 yılı iyi değerlendirin. Bu sürede yüksek prim yatırmayı ihmal etmeyin.

7) Son 3.5 yılda SSK’lı olmak BAĞ-KUR’lu olmaktan daha avantajlı. Bu şekilde SSK şartlarıyla emekli olur, maaşınızın yüksek olmasını sağlayabilirsiniz.

8) Emeklilik zamanınız geldiğinde başvuru sırasında eş, çocuk gibi bakmakla yükümlü olduğunuz kişi sayısını tam olarak bildirin. Bu kişiler de emekli maaşınızı olumlu etkiliyor.
 
Faruk Erdem

Uzman Hakkında

Faruk Erdem
Emeklilik ve Sigorta

Faruk Erdem, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü’nden mezun oldu. Üniversite yıllarında başladığı gazeteciliğe birçok gazete, televizyon, radyo ve haber ajansında devam etti. Hâlen Takvim Gazetesi’nde Ekonomi Müdürü olarak görev yapan Faruk Erdem aynı zamanda Sabah ve Yeni Asır gazetelerinde köşe yazarlığı yapmakta, A Haber televizyon kanalında her sabah ekonomi gündemini yorumlamaktadır. Ayrıca A Para kanalında her cuma akşamı yayınlanan çalışma hayatı, vergi, tüketici hakları ve sosyal güvenlik konularını içeren “Bize Sorun” adlı bir programın da yorumculuğunu üstlenmiştir. Erdem, bir dönem Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Hayatı Danışma Kurulu üyeliği de yapmıştır. Sürekli sarı basın kartı sahibi olan Faruk Erdem, Ekonomi Gazetecileri Derneği Başkan Yardımcısı ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti üyesidir. Emeklilik sistemlerini konu alan “Ah Bir Emekli Olsam!” isimli kitabın da yazarıdır.

Tüm Uzmanlar
Uzmanın Diğer Makaleleri