Türkiye’de işsizlikle mücadele son hızla devam ederken hükümet istihdamın artırılması için her türlü desteği vermeye devam ediyor. İlave işçi alacak işverenler 18 ayrı destekten faydalanabilir. İlave istihdamda prim ve vergileri devlet karşılarken birçok bölgede sigorta primlerinde indirimler sağlanıyor. Ayrıca yıl başından bu yana da 500’ün altında işçisi olan işverenlere işçi başına 150 lira, daha fazla işçisi olanlara ise işçi başına 110 liralık asgari ücret desteği sunuluyor.

Bütün bu desteklere ilaveten son çıkartılan yasa ile de ilave istihdam sağlanan iş yerlerine yeni işçinin üç ay boyunca ücreti, primleri ve vergileri devlet tarafından karşılanacak. Bütün bu destekler sağlanırken reel sektör içinde işlerini büyütme istihdamlarını artırma fırsatı sunulmuş olacak.

22 Şubat’ta Resmi Gazete’de bulunan yeni düzenleme bu güne kadar sağlanan teşvikleri çok daha yukarıya çıkartmış oldu. Bu düzenlemeye göre;  “1/2/2019 ila 30/4/2019 tarihleri arasında iş yerlerinde 2018 yılı Ocak ila Aralık ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak işe alınanların, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenlerle feshedilmesi hariç olmak üzere, işe alındıkları tarihten itibaren dokuz aylık sürede iş sözleşmesi feshedilmeksizin çalıştırılmaları hâlinde bu maddede belirtilen prim desteği ile birlikte işe alındıkları ay dâhil üç aylık süre için prim ödeme gün sayısının 67,36 Türk Lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar Fondan karşılanmak üzere işverene destek olarak ayrıca sağlanır. Bu fıkra kapsamında işverene sağlanan ücret desteği işverenin Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan borçlarına mahsup edilir, ancak işverene ödenmez.”

Şimdi bu düzenlemeyi ve nasıl yararlanmak gerektiğini detaylarıyla anlatmaya çalışalım.

Bu teşvikten 1 Şubat 2019 ile 30 Şubat 2019 tarihleri arasında işe alınan yeni işçiler için yararlanılabilecek. Bu işçilerin mevcut işçilere ilave olarak alınmış olması gerekecek.

Yasa 2018 yılındaki işçi sayısının en az olduğu dönemdeki rakamın baz alınacağını belirtiyor. Bu yüzden 2018 yılındaki tüm bildirimleri inceleyip en az sayının olduğu dönemi bulmak gerekiyor.

Örneğin 2018 yılı boyunca 3 kişinin çalıştığı ve bu sayının değişmediği bir iş yerine Mart 2019 yılı içinde 4. işçi alınırsa bu yeni personel için ücret desteğinden yararlanmak mümkün olacak. Ancak bu iş yeri 2018 yılı Ocak-Aralık döneminde farklı sayılar bildirmişse bu kez en düşük sayı baz alınacak. Örneğin eylül ayında 2 işçi bildirmişse bu kez şimdi alınacak 3. işçi destekten faydalanacak.

Burada sadece 4A’lı olarak uzun vadeli sigorta kollarından bildirimi yapılanlar için teşvik desteği uygulanacak. Stajyerler, çıraklar gibi kısa vadeli sigorta kollarından bildirimi yapılanlar için teşvik uygulanmayacak.
 

Ücret desteğinde kriter asgari ücret olarak belirleniyor. Gün başına ödeme 67,36 TL olacak. Buna göre de 30 gün bildirilen bir çalışan için işverene 2020 lira ödenecek. 3 ay boyunca ödenecek tutar 6 bin 60 lirayı bulacak. 3 işçi istihdam eden bir işveren için sadece ücret desteği 18 bin lirayı geçecek. Buna prim ve vergi destekleri de eklenebilecek.

Evet, şartları taşımak kaydıyla ilave istihdam edilen kişi için hem ücret hem de prim ve vergi desteği alınabilecek. Böylece bir işveren yeni işçisi için üç ay boyunca hiçbir ücret ve prim ödemeyecek. Bir işçi için aylık destek 3 bin 134 lirayı bulacak. Ancak sadece ücret desteğinin kriterleri söz konusuysa prim desteği uygulanmayacak.

Üç aylık ücret desteğinden yararlanabilmek için işçinin 9 ay süreyle istihdam edilmesi şartı bulunuyor. Yani üç ay çalıştırıp sonra işten çıkartma durumunda destek uygulanmayacak. 3 aylık süreden sonra 6 ay daha işçinin çalıştırılması gerekecek. Örneğin mart ayında istihdam edilen bir işçinin Kasım 2019 tarihi sonuna kadar istihdam edilmesi şartı bulunuyor.

Burada nakit bir ödeme olmayacak. İlave istihdam için sağlanacak destek işverenin SGK’ya borçlarından ya da prim ödemelerinden mahsup edilerek düşülecek.

Evet, yasada 9 aylık sürede işçinin işten çıkartılmaması gerektiği belirtiliyor. Ancak istisna olarak da iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenlerle feshedilmesi gösteriliyor. Bu durumda işçi çıkartılsa da üç aylık destek kesilmeyecek.