2018 yılı Haziran ayı ile birlikte işverenler için çok önemli iki değişiklik yürürlüğe girdi. İş güvenliği eğitimlerinde değişiklikler yapıldı. Ayrıca iş yeri bildirgelerinde de yeni sistem uygulanmaya başladı. Bunlar hakkında kısa bilgiler vermek istiyorum.

İş yeri bildirgeleriyle ile ilgili değişiklik içeren düzenleme 2017 Aralık ayında yapılmıştı. Düzenlemenin bazı bölümlerinin uygulaması da bu ay ile birlikte başladı. Buna göre;

İş yeri bildirgeleri artık bu aydan itibaren elektronik ortamda verilecek. Elden veya posta yoluyla gönderilmesi mümkün olmayacak. Bu şekilde bildirimde bulunmayan iş yerleri için idari para cezaları da söz konusu olacak. O yüzden bu aydan itibaren iş yeri bildirgelerini mutlak surette elektronik ortamda vermek gerekiyor. Yani 01.06.2018 tarihinden itibaren sigortalı çalıştırmaya başlayan işverenlerin, iş yeri bildirgesini elektronik ortamda SGK sistemine göndermeleri gerekiyor.

Bildirgeyi kurumca belirtilen usul ve esaslara uygun vermeyenler ile elektronik ortamda göndermeyenlere şu şekilde para cezaları gündeme gelecek:

1) Kamu idareleri ile bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar için asgari ücretin üç katı.

2) Diğer defterleri tutmak zorunda olanlar için asgari ücretin iki katı.

3) Defter tutmakla yükümlü olmayanlar için bir aylık asgari ücret.

Bu değişikliğin dışında iş sağlığı ve güvenliği eğitimleriyle ilgili de yeni bir dönem başladı. İşverenlerin iş sağlığı ve güvenliği eğitimleriyle ilgili programları yapma yükümlülükleri bulunuyor. Yine çalışanların bu eğitimlere katılmalarını sağlamak ve eğitimlerin yapıldığının belgelendirilmesi de gerekiyor. 24 Mayıs tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yeni usulleri de belirledi. Buna göre; 24 Mayıs 2018 tarihinden önce verilen ancak mücbir sebeplerle belgelendirilemeyen işe başlama eğitimi, bilgi yenileme eğitimi ve ilave eğitimler 24 Mayıs 2018 tarihinden sonra 1 ay içerisinde belgelendirilecek. Yeni yönetmelikte yapılan değişiklikle işe başlama eğitimi de zorunlu hâle getirildi. Değişiklikte bu bölüm şu şekilde yer aldı: “İşe başlama eğitimi: Çalışan fiilen çalışmaya başlamadan önce, çalışanın yapacağı işe, varsa kullanacağı iş ekipmanına ve iş yerine özgü iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini içeren konularda uygulamalı olarak verilen eğitimi...”

Yönetmelikte bu eğitimle ilgili detaylar ise şöyle sıralandı: “İşveren, çalışan fiilen çalışmaya başlamadan önce, işe başlama eğitimi almasını sağlar. Bu eğitimler işverence veya işveren tarafından görevlendirilen bilgi sahibi ve deneyimli çalışanlarca verilebilir. İşe başlama eğitimleri, temel eğitimlerin gerçekleştirilmesine kadar geçen sürede çalışanın tehlike ve risklere karşı korunmasını sağlayacak nitelikte olmalı ve uygulamalı olarak verilmelidir. İşe başlama eğitimi her çalışan için en az iki saat olarak düzenlenir. Bu eğitimlerde geçen süreler temel eğitim sürelerinden sayılmaz.”

Çalışanlara verilecek temel eğitimler, işin devamı süresince belirlenen düzenli aralıklar içinde;

a) Az tehlikeli iş yerleri için en az sekiz saat,
b) Tehlikeli iş yerleri için en az on iki saat,
c) Çok tehlikeli iş yerleri için en az on altı saat
olarak her çalışan için düzenlenir.”

Yine yönetmelikte yer alan önemli bir değişiklik de alt işverenlikle ilgili oldu. İlgili maddede şu hükümler yer aldı:

“İş Kanunu’nun 2 nci maddesinin yedinci fıkrasında belirtilen asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulan iş yerlerinde, her işveren kendi çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesinden sorumludur. Bu iş yerlerinde alt işverenin çalışanlarının eğitimleri ile ilgili asıl işveren alt işverence bilgilendirilir. Asıl işveren, alt işverenin çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine dair belgeleri kontrol etmekle yükümlüdür. Ayrıca asıl işveren, alt işverenin çalışanlarına işe başlamadan önce iş yerine özgü risklere ilişkin bilgi verir.”