Sat-Geri Kirala ile Sağlanan Avantajlar

Sat-Geri Kirala, bir şirketin aktifinde var olan, borcu bitmiş menkul ve gayrimenkul finansal kiralama şirketine satılıp ardından yeniden kiralanarak finansman sağlanmasıdır. En basit şekliyle; şirketler sahibi oldukları binaları belirli bir vadede anlaştıktan sonra finansal kiralama şirketine satabiliyor ve anlaşmaya göre periyodik olarak kira geliri ödemesi yapabiliyor. Böylece kendilerine finansman yaratabiliyor. Bu ürünün şirketlere iki avantajı bulunuyor. Bunlardan ilki KOBİ’ler faaliyetlerini sürdürebilmeleri için gerekli işletme sermayesini temin ediyor. İkinci olarak, satıcı ile finansal kiralama şirketi arasında gerçekleşen bu alım-satım işlemi bazı vergisel avantajlar sunmaktadır. Özellikle Kurumlar Vergisi ve KDV yönünden avantajları beraberinde getirerek, aktifinde taşınmazı bulunan şirketler tarafından tercih edilebilecek bir finansman aracı olmuştur.

Hukuki Dayanak

Finansal kiralama ile ilgili sözleşmelerinin hukuki yapısı 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ile düzenlenmektedir. Kanunda, finansal kiralama sözleşmesi; “kiralayanın, kiracının talebi ve seçimi üzerine üçüncü bir kişiden veya bizzat kiracıdan satın aldığı veya başka suretle temin ettiği veya daha önce mülkiyetine geçirmiş bulunduğu bir malın zilyetliğini, her türlü faydayı sağlamak üzere kira bedeli karşılığında, kiracıya bırakmasını öngören sözleşmedir.” olarak tanımlanmaktadır.

Finansal Kiralama Bedeli

Finansal kiralama bedeli ve ödeme dönemleri taraflarca belirlenir. Sözleşmede açıkça belirtilmek kaydıyla sözleşme konusu mal henüz imal edilmemiş veya kiracıya teslim edilmemiş olsa dahi, sözleşme tarihinden başlamak üzere kira bedelleri tahsil edilebilir. Sözleşmede aksi belirtilmediği takdirde, sözleşme konusu malın sözleşme tarihinden itibaren iki yıl içinde kiracıya teslim edilmesi zorunludur.

Finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir. Finansal kiralama konusu tescile tabi taşınır mala ilişkin kiracı adına satın alma hakkının doğumundan itibaren otuz günlük süre içinde bu hakkın kiracı tarafından kullanılmaması ve Kanunun 32’nci maddesi uyarınca malın kiralayana iade edilmemesi durumunda, taraflar arasında yapılan sözleşmede bu hususta karara varılmış olması ve kiracıya konu hakkında tebligat yapılmış veya adresinde bulunmadığından tebligatın yapılamamış olması kaydıyla kiralayan tek taraflı olarak kiralananı kiracıya devir ile ilgili her türlü işlemi yapabilir. Bu kapsamda mülkiyeti devir işlemi ile ilgili kiralayan tarafından yapılan tek taraflı talepler ilgili sicil tarafından yerine getirilir.

Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir. Kiracı, finansal kiralama konusu malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre itinayla kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir. Kiralama konusu malın sigorta ettirilmesi zorunludur. Malın kimin tarafından sigorta ettirileceği sözleşmede gösterilir. Sigorta primleri kiracı tarafından ödenir. Malın sözleşme süresi içinde hasar ve ziyan sorumluluğu kiracıya aittir. Bu sorumluluk ödenen sigorta miktarının karşılanmayan kısmı ile sınırlıdır ve aşan kısım kiracı tarafından karşılanmak zorundadır. Kiracının seçimi ve talebi üzerine üçüncü kişiden sağlanan malın ayıplı olmasından kiralayan sorumlu tutulamaz. Aynı hüküm, malın bizzat kiracıdan sağlanması hâlinde de uygulanır.

Finansal Avantajlar

İşletmenin bilançosunda net işletme sermayesi artar, öz varlık gelişimi sağlanır.
İşletmenin borçlanma ve likidite rasyoları olumlu etkilenir, bilançonun rating kalitesi yükselir.
İşletmenin aktifine giren haklardan amortisman gideri ayrılması yoluyla vergi matrahı azaltılır.
Finansal kiralamaya ödenen faiz tutarları her ay doğrudan finansman giderlerine işlenerek vergi matrahı azaltılır.

Vergisel Avantajlar

Sat-geri kirala işlemine ilişkin vergisel avantajları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

Kurumlar Vergisi İstisnası

Geri kiralama amacıyla ve sözleşme sonunda geri alınması şartıyla Finansal Kiralama şirketlerine satılan taşınmazların satışından elde edilen kazanç %100 oranında kurumlar vergisinden istisnadır.

İşlemin % 100 Kurumlar Vergisinden istisna olabilmesi için;

6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu çerçevesinde yapılmış bir finansal kiralama sözleşmesi olması,
Aynı kanun kapsamında işlemin, geri kiralama amacıyla ve sözleşme sonunda geri alınması şartıyla, finansal kiralama şirketlerine satışının yapılması,
Sözleşme konusu ekipmanın gayrimenkul olması,
Satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi,
Satış kazancının, satışın yapıldığı yılı izleyen 5 yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulması,
Satış kazancının, 5 yıl içinde sermayeye ilave olarak kullanılması gerekmektedir.
Menkul kıymet, taşınmaz ticareti ve kiralanmasıyla uğraşan kurumlar bu istisna kapsamında değildir.

Katma Değer Vergisi İstisnası

Finansal Kiralama şirketlerine geri kiralanmak üzere satılan taşınmazların satışı, bu taşınmazların geri satıcı kiralanması ve sözleşme süresi sonunda satıcıya tekrar devri KDV’den istisna edilmiştir.

Damga Vergisi İstisnası

Finansal kiralama sözleşmesi kapsamında yapılan sat-geri kirala işlemleri nedeniyle düzenlenen kağıtlar da damga vergisinden ve harçtan istisnadır.

Tapu Harcı

Satıp-geri kirala yöntemi ile yapılan kiralama sözleşmeleri kapsamında kiralanan taşınmazların sözleşme süresi sonunda kiracı adına tapuya tescili tapu harcından müstesnadır. 492 sayılı Harçlar Kanunu hükümleri gereği, işleme konu taşınmazın kiracı tarafından finansal kiralama şirketine ilk satışında binde 4,55 oranında harç ödenmesi gerekmektedir.

Geri

Uzman Hakkında

Uzmanın Diğer Makaleleri

Tüm Makaleleri Görüntüle

Sat-Geri Kirala ile Sağlanan Avantajlar

Uzman Hakkında

İşlem Başarılı!