Kişinin kendi iç hallerini, dürtülerini ve kaynaklarını yönetmesidir. Kişinin dürtülerini ve içinden gelen olumsuz duyguları kontrol edebilmesidir. Kişinin duygusal tepkileriyle baş edebilme yeteneğidir. Duygularımızı, elimizdeki işi engellemek yerine kolaylaştıracak şekilde idare etmek; vicdanlı olmak ve hedeflere ulaşmak için bir zevkin tatminini ertelemek; duygusal sıkıntıdan kendini kurtarıp toparlamaktır.
Bu yeterliğe sahip kişi, zorlandığı anlarda bile, olumlu ve sakin kalabilir. Açık olarak düşünebilir ve baskı altında bile duruma odaklanabilir. İçinden gelen hisleri ve acı veren duyguları iyi bir şekilde yönetebilir.
Duygusal Farkındalık: Çevredekilerin duygularını ve bunların etkilerini fark etmektir. Ne hissettiklerini ve niye hissettiklerini bilmektir. Kişilerin duygu, davranış, söz ve düşünceleri arasındaki bağlantıyı fark etmek ve duyguların performansı nasıl etkilediğini anlayabilmektir. Diğer kişilerin değer ve amaçları hakkında sizi yönlendirebilecek kadar fikir sahibi olmaktır.
Güvenilirlik: Doğruluk ve dürüstlük standartlarını korumaktır. Bu yeterliğe sahip kişi, etik kurallara uyar. Güvenirliliği ile çevreye de güven sağlar. Kendi yanlışlarını kabul eder ve başkalarının etik olmayan davranışlarına karşı koyar.
Vicdanlılık: Kişinin ortaya çıkan sonuçlarla ilgili sorumluluk üstlenmesi, başkalarını suçlama yerine kendini sorgulamasıdır. Bu özellik, içselleşmiş sorumluluk anlayışının temelini oluşturur. Bu yeterliğe sahip kişi, verdiği sözleri tutar, vaatlerine uyar. İşlerinde dikkatli ve düzenlidir. Amaçlara ulaşmada, sorumluluklarının bilincindedir.
Uyumluluk: Değişim karşısında esneklik, görevin gerektirdiği tanımlı prosedür, talimat ve kurallara dikkatle uyumun sağlanarak, protokolün sağlıklı bir şekilde ve sorunsuzca yürütülmesini başarmaktır. Kişilerle sorun çıkmasının önlenmesi ve görev (sistem) unsurlarıyla sorun çıkmasının önlenmesi ayrımında ortaya çıkabilecek çelişkilere karşı takınılacak tutumun esnek olabilmesidir.
Bu yeterliğe sahip kişi:
- Karmaşık ve çeşitli istekleri, değişen öncelikleri ve hızlı değişiklikleri uygun olarak yönetir.
- Olaylara bakış açısında esneklik gösterir.
- Karşılaştığı çeşitli durumlarda uygun davranış gösterebilmek için, kendi tepki ve taktiklerini duruma uydurabilir.
Yenilikçilik: Yeni ve yaratıcı düşüncelere, eylemlere açık olmaktır. İşletme ve görev körlüğüne kapılmaksızın ve teknik sorunların sınırlayıcı çerçevesi içerisinde boğulmadan, sorunlara farklı perspektiflerden bakarak kavramsal çözümler ve orijinal yenilikler getirebilme, düşünebilme ve hayata geçirebilme yeteneğidir. Zihinsel bir faaliyet bazında olduğu için ürkek (hemen vazgeçebilir) bir tabanı olmaması önemlidir.
Bu yeterliğe sahip kişi:
- Geniş kaynak çeşitliliğinden taze ve yeni fikirler arar.
- Problemlere orijinal çözümler bulur.
- Yeni fikirler ortaya koyar.
- Kendi düşüncelerinde yeni bakış açıları ve risk alır.
Dr. Selim Süleyman