Yeni bir iş mi kurmak istiyorsunuz? Daha önce hiçbir girişimcilik deneyiminiz olmadı mı? Nereden başlayacağınızı mı bilmiyorsunuz? Ne tür bir şirket yeni bir girişim için daha uygundur? İşte bu sorularınıza kısa ve açık cevaplar bulmak, bu yazımızın konusudur…
Girişimci farklı bir fikre sahip olmalıdır
Yeni bir iş kuracak olan girişimcinin öncelikle yapacağı işe dair farklı bir fikre ve bu fikir doğrultusunda gerçekleştirmeyi düşündüğü bir amaca sahip olması gerekir. Günümüzde firmaların rekabet gücü, sürümden kazanmaktan çok “ürettiği ürünün diğerlerinden farklılığını vurgulayabilme gücüne” bağlıdır. Bu da gerçekten iş yeniliği, süreç yeniliği ve ürün yeniliğini içeren bir süreçtir. Bu açıdan hangi sektörde ne yapacağına karar vermiş bir girişimci olmak demek, gireceği piyasayı ve ürününü pazarlayacağı müşteri kitlesini iyi tanıyan, dolayısıyla, talebin bugün ne yönde olduğu ve gelecekte ne yönde olacağını bilen bir girişimci olmak demektir.
Eğer kafanızda elle tutulur belli fikir oluşmuşsa bunu bir iş planı ile sabitleyin. Bir iş planı başlangıçtan itibaren sizin hem anayasanız olacaktır hem de işin her aşamasında kontrol ve denetimi elinizde bulundurmanızı sağlayacaktır.
İş Planı nedir ve iş planı hazırlamak neden önemlidir?
İş Planı, bir şirketin geçmişini, gelecek için vizyonunuzu ve bu vizyondaki hedeflerine varmak için uygulayacağı planları anlatan çok önemli bir stratejik planlama dokümanı (aracı) ve şirketinizin yol haritasıdır.
İş Planı yeni kurulacak işler veya şirketler için ne kadar önemli ise, hâlihazırda faaliyette olan şirketler için de o kadar önemlidir.
Bir bakkal dükkânının, küçük – orta bir boy bir işletmenin sahibi / yöneticisi veya çok büyük bir işletmenin herhangi bir kademedeki yöneticisi, yaptığı işin nereye doğru gittiğini bilmek zorundadır, aksi halde boşuna çaba harcıyor olabilir. Nereye doğru gittiğinizi bilmek size yolda karşılaşabileceğiniz engelleri, bu engelleri aşmanın çözümlerini göstereceği gibi size yeni ufuklar da açacaktır.
İş planı muhtemel fırsat ve tehditleri içeren, yapacağınız girişimde planladığınız yenilik ve ciroları gösteren, ihtiyaç duyduğunuz mekân ve malzemeleri, işgücü nitelik ve niceliğini belirten ve yıllık tahmini getirinizi de kapsayan özellikte olmalıdır. Bu sizin yol haritanız olacaktır.
İhtiyaç duyulan sermaye miktarı belirlenmelidir
Bu aşamada ne kadar özsermayeniz varsa ve ne kadar krediye ihtiyaç duyacaksanız bunu net bir şekilde belirleyin. Günlük rutin masraflar için kısa vadeli işletme sermayesi yatırım içinse uzun vadeli yatırım kredisine ihtiyacınız olacaktır. Eğer projeniz bir yenilik (inovasyon) içeriyorsa başta Halkbank olmak üzere bankaların ticari şubelerindeki yetkili birimler size yardımcı olacaktır. Devlerimiz başta KOSGEB olmak üzere konuyla ilgili kurumlar eliyle girişimcilere destek çıkmaktadır.
Şirket kuruluş süreci nasıl işler?
İş planınız ve finansman ihtiyaçlarınız belli olduktan sonra, başta belirttiğim aşamaları sırasıyla gerçekleştirerek şirketinizi kurun. Bu aşamada profesyonel yardım işinizi kolaylaştıracaktır. Şirket kuruluşu belli aşamalarda tamamlanan işlemlerin sonunda gerçekleşir. Unutulmamalıdır ki her bir madde için yerine getirilmesi gereken, toplamda onlarca prosedür vardır. Bu prosedürler uğraşmanız gereken işler olmamakla birlikte sürekli değişmektedir. Dolayısıyla işi bir profesyonele bırakmanız tavsiye olunur.
Şirketin kuruluş süreci aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
- Şirket türü seçimi ve kuruluş planlaması
- Şirket isim ve unvan kontrolünün yapılması
- Noter işlemleri
- Ticaret Odası kayıt işlemleri
- Vergi Dairesi kayıt işlemleri
- SGK ve Bağ-Kur kayıt işlemleri
Şirket türü seçimi ve kuruluş planlaması
Burada hangi sektörde ne tür bir iş ve ne tür bir yenilik tasarladığınızı bilemediğim için genel bilgilerle iktifa edeceğim. Küçük işletmeler için, (girişimciler için başlangıç aşamasında küçük sermaye yatırımı daha makuldür) Kollektif Şirketler, Komandit Şirketler veya Limitet Şirketler tercih edilmelidir.
Türkiye'de temel şirket türleri, Limited Şirket, Anonim Şirket, Komandit Şirket ve Kolektif Şirkettir. Yabancı yatırımcılar, bu işletmelerin dışında ana şirketlerinin İrtibat Bürolarını veya Şubelerini Türkiye'de açabilirler.
Türkiye'de kimler şirket kurabilir?
Türk vatandaşların yanı sıra yabancı yatırımcılar da Türkiye'de şirket kurabilir. Türkiye dışında tescil edilmiş şirketler, kuruluşlar ve Türk vatandaşı olmayan kişilerin yanı sıra Türkiye dışında yerleşik olan Türk vatandaşları da yabancı yatırımcı sayılmaktadır.
Türkiye'de yabancıların yatırım yapmak ve şirket kurmak için ön izin alma zorunluluğu kaldırılmış ve yatırımcı tüm kuruluşlara Türk Şirketi statüsü tanınarak yerli şirketlerin tüm hak ve yükümlülükleri aynen geçerli kılınmıştır. Gerekli belgelerin tam olarak hazırlanması şartıyla Türkiye'de bir günde şirket kurulabilmektedir.
Limitet Şirket
Bir Limitet Şirket en az bir en çok 50 kişi ile kurulur. Hissedarların sorumluluğu hisseleri oranında sınırlıdır. Asgari sermaye gereksinimi 10.000 TL olup şirket halka açılamaz, hisse senetleri borsada işlem göremez.
Anonim Şirket
Anonim şirketler, en az bir veya daha fazla kişi ile kurulur. Hissedarların sorumluluğu hisseleri oranında sınırlıdır. Asgari sermaye gereksinimi 50.000 TL olup şirket halka açılabilir, hisse senetleri borsada işlem görebilir. Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu, Anonim şirketlerin zorunlu organlarıdır. Anonim şirketler, Türk Ticaret Kanunu dışında Sermaye Piyasası Kanunu'na da tabidir.
Komandit Şirketler
Komandit şirketlerde bazı hissedarların sorumluluğu hisselerinin oranında sınırlı olmakla birlikte bazı üyelerin sorumluluğu sınırsızdır. Tüzel kişi hissedarların sorumluluğu hisseler oranında sınırlıdır. Asgari sermaye zorunluluğu bulunmamaktadır. Hissedarların sorumluluk ve yükümlülükleri Şirket Kuruluş Sözleşmesi ile belirlenir.
Kolektif Şirketler
Kolektif şirketlerin yapısı komandit şirketlere benzemekle birlikte, Kolektif şirketlerde yalnız gerçek kişiler hissedar olabilir. Asgari sermaye gereksinimi olmayıp hissedarların sorumluluğu hisseleri oranında sınırlıdır. Hissedarların sorumluluk ve yükümlülükleri Şirket Kuruluş Sözleşmesi ile belirlenir.
Sonsöz
Hedeflerinizi geliştirirken mümkün olduğunca yaratıcı, iş planını oluştururken disiplinli, finansman kaynaklarını belirlerken gerçekçi olunuz.
Dündar Murat Demiröz