Bankalar Sadece Bilanço Değil Moraliteye de Bakar

Bankalar kredi talebinde bulunan müşterilerinin mutlaka iş yerini ziyaret ederler. Bu ziyarette iş yerinin genel görünüşü, çalışanları, stokları, üretim yeri gibi unsurların yerinde görülmesi; kredi analizine, kredi kararına olumlu katkı sağlamaktadır. Burada yapılan görüşmeler güven açısından son derece önem taşır. Yapılan görüşmede, firmanın genel durumu, faaliyet gösterdiği iş kolundaki yeterliliği, firmanın iç dizaynı, ekipmanları (makine, teçhizat, donanımı), fiziksel yapısı ile yaptığı işin uyumu, stoklarının kalitesi, mevcudu gibi hususlar hakkında bilgi toplanır.
 
Her bankanın kredi politikası farklı özelliklere sahip olduğundan, kredi görüşmesini yapan banka yetkililerinin bu politikayı içine sindirmiş kişiler olarak mülakatı yönlendirmesi ve değerlendirmesi gerekmektedir.
 
Müşteri hakkında bilgi alınırken ayrıca şu hususlara dikkat etmek gerekir:
  • Faaliyet alanındaki deneyimi,
  • Firmanın sektör içindeki yeri,
  • Firma sahip ve yöneticilerinin moralitesi,
  • Firmanın kârlı olup olmadığı,
  • Sermayesinin yeterli olup olmadığı,
  • Müşterinin hâlihazırdaki kredili çalıştığı bankaları, bu bankalara talepte bulunulup bulunulmadığı,
  • İlgili bankaya müracaatta bulunma sebebi,
  • Müşterinin kullanacağı kredi tutarının doğru tahmin edilip edilmediği,
  • Krediyi geri ödeyebilme kaynakları,
  • Talep edilen kredi vadesi ile finanse edeceği kaynağın paraya çevrilebilme hızının uyumu,
  • Kefil verecek kişiler,
  • Kredi teminatının güvenirliliği, satılabilirliği, dalgalanma değeri, bozulabilirliği.
Bankalar kredi değerlendirmelerinde mali tabloları ve finansal performansları inceler. Öte yandan bu performansları destekleyici diğer unsurlar şirketin geçmişi, ortakların kimlerden oluştuğu, ortaklıkların sık değişip değişmediği, ortakların piyasadaki itibarları son derece önemli konulardır. Zaman zaman bazı işletmeler güçlü teminatları olduğu hâlde bankaların kredi vermediklerinden yakınır. Bankaların krediyi sadece teminata değil güvene verdiklerini de unutmamak gerekiyor. Bu nedenle şirkete dair itibarı bozabilecek tüm tutum ve davranışlardan kaçınmak gerekir.

Doç. Dr. Kadir Tuna

Uzman Hakkında

Prof. Dr. Kadir Tuna
KOBİ'lerin Kurumsallaşması

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi İngilizce İktisat Bölümü’nden 1999 yılında mezun oldu. Yüksek lisans ve doktorayı aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde tamamladı.
İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi ve Bankacılık Araştırma Merkezi Müdürü’dür.

Başta İstanbul Üniversitesi olmak üzere çeşitli üniversitelerde bankacılık ve finans konularında lisans ve yüksek lisans düzeylerinde dersler vermektedir. 2003 yılında 5411 sayılı Bankacılık Kanunu Tasarısı TBMM Bütçe Plan Komisyon üyesi, 2005 yılında DPT 9. Kalkınma Planı Finansal Hizmetler Özel İhtisas Komisyon üyesi, 2008 yılında T.C Ulaştırma Bakanlığı İntermodal Finansman Özel İhtisas Komisyonu üyesi ve 2012 yılında T.C Kalkınma Bakanlığı 10. Kalkınma Planı Finansal Hizmetler Özel İhtisas Komisyon üyesi olarak görev yaptı. Tuna, aynı zamanda Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Çatı Dergisi Danışma Kurulu üyesi, Halkbank Beraber dergisi ve Takvim Gazetesi köşe yazarıdır. Televizyonlarda ekonomi alanında yorumculuk yapan Tuna’nın uzmanlık alanı ekonomi, bankacılık ve finanstır.

Tüm Uzmanlar
Uzmanın Diğer Makaleleri