2024-2028 yıllarını kapsayan 12. Kalkınma Planı’nın Onaylandığına İlişkin TBMM Kararı 1 Kasım 2023 tarih ve 32356 1. Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. 12. Kalkınma Planı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın koordinasyonunda katılımcı bir yaklaşımla kamu kesimi, özel kesim, sivil toplum temsilcileri ile akademik çevrelerin katkılarıyla hazırlanmıştır. Kalkınma Planı, kamu idarelerine önceliklerini belirlemede yön verecek bir politika seti sunmaktadır. Planda öngörülen politika ve tedbirlerin etkin bir şekilde uygulanması amacıyla orta vadeli programlar, Cumhurbaşkanlığı yıllık programları, bölgesel ve sektörel stratejiler ile kurumsal stratejik planlar Kalkınma Planı esas alınarak hazırlanacaktır.

12. Kalkınma Planı “Türkiye yüzyılında çevreye duyarlı, afetlere dayanıklı, ileri teknolojiye dayalı yüksek katma değer üreten, geliri adil paylaşan, istikrarlı, güçlü ve müreffeh bir Türkiye” vizyonuyla hazırlanmıştır. Bu vizyon doğrultusunda yeşil ve dijital dönüşümü odağa alan, sanayi sektörünün tarım ve hizmetler sektörleriyle bütünleşik olarak başat rol üstlendiği, ülkemizin dünya ticaretindeki konumunun güçlendiği, kaliteli finansman imkânlarının sağlandığı, azami istihdam oluşturan istikrarlı bir büyüme modelinin uygulanması hedeflenmiştir.

12. Kalkınma Planı; “istikrarlı büyüme, güçlü ekonomi”, “yeşil ve dijital dönüşümle rekabetçi üretim”, “nitelikli insan, güçlü aile, sağlıklı toplum”, “afetlere dirençli yaşam alanları, sürdürülebilir çevre” ve “adaleti esas alan demokratik iyi yönetişim” olmak üzere beş ana eksenden oluşmaktadır. Planın “yeşil ve dijital dönüşümle rekabetçi üretim” ekseni altında yer alan sektörel politika alanlarından birisi de “girişimcilik ve KOBİ’ler” başlığını taşımaktadır.

“Girişimcilik ve KOBİ’ler” sektörel politika alanının amacı; “KOBİ ve girişimcilerin niteliklerini dikkate alan odaklı politikalar aracılığıyla finansmana erişim imkânlarının, kurumsal gelişimlerinin ve verimliliklerinin arttırılması, yenilikçilik kapasitelerinin ve ölçeklerinin büyütülmesi, tedarik zincirlerinde daha güçlü bir biçimde yer almalarının sağlanması, ihracat, yenilikçilik ve rekabetçilik düzeylerinin yükseltilerek daha etkin ve verimli olarak büyümeye ve istihdama katkılarının arttırılması” olarak belirlenmiştir. Bu temel amaca ulaşmak için belirlenen politika ve tedbirler ise aşağıda sayılmıştır:

·        KOBİ’lere yönelik beşerî sermaye güçlendirilecektir.

·        Girişimcilik ekosisteminde iş birliği yapma kültürü yaygınlaştırılacaktır.

·        KOBİ’ler ölçeğini büyütmesi, sürdürülebilir bir yapıya kavuşması ve küresel düzeyde daha rekabetçi bir konum kazanması amacıyla desteklenecektir.

·        Finansmana erişim kolaylaştırılacak, alternatif ve yenilikçi finansman yöntemleri yaygınlaştırılacaktır.

·        Esnaf, sanatkâr ve kooperatiflerin değişen ekonomik ve sosyal şartlara uyum sağlayacak şekilde rekabetçilikleri ve kapasiteleri geliştirilecek, denetim sistemleriyle şeffaflık ve güvenilirlikleri arttırılacak, iş birliği ve ortak çalışma kültürünün yaygınlaşması sağlanacaktır.

Bu politika ve tedbirler sayesinde 2023 yılında 70 milyar dolar olarak gerçekleşmesi beklenen KOBİ’lerin ihracatının 2028 yılında 120 milyar dolara, güncel durumda yüzde 1,5 seviyesinde olduğu tahmin edilen imalat sanayiinde faaliyet gösteren KOBİ’lerin ihracatındaki yüksek teknolojinin payının 2028 yılında %3’e, %30 olarak tahmin edilen KOBİ’lerin mali ve mali olmayan şirketler AR-GE harcamasındaki payının 2028 yılında %37’ye yükselmesi hedeflenmiştir.

Kaynak: 12. Kalkınma Planı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı

Sena Gürsoy

   23.11.2023