2023 Yılı Yatırım Programı; 11. Kalkınma Planı’nda, 2022-2024 Orta Vadeli Programı’nda ve 2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda öngörülen hedefler doğrultusunda, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanarak 15 Ocak 2023 tarih ve 32074 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ekinde yer almıştır.

2023 Yılı Yatırım Programı’nda genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, özel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, kamu payı yüzde 50'nin üzerindeki iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile bunların bağlı ortaklıkları, özelleştirme kapsamına alınan kuruluşlar, sosyal güvenlik kurumları, döner sermayeli kuruluşlar, İller Bankası, dış proje kredisi kullanan büyükşehir belediyeleri ile diğer belediyeler tarafından gerçekleştirilecek yatırım projeleri sektörel bazda düzenlenmiştir.

2023 Yılı Yatırım Programı’nda; eğitim alanında 978, diğer kamu hizmetleri (iktisadi ve sosyal) alanında 816, ulaştırma-haberleşme alanında 778, tarım alanında 327, sağlık alanında 226, enerji alanında 150, imalat alanında 101, konut alanında 71, turizm alanında 52 ve madencilik alanında 47 olmak üzere toplam 3.546 proje yer almaktadır. Bu projelerin toplam proje tutarı 4 trilyon 103 milyar TL’dir. Bu projeler için 2022 yılı sonuna kadar 1 trilyon 303 milyar TL harcama gerçekleştirilmiştir. 2023 yılı yatırımı ise 454,1 milyar TL’dir.

2023 yılı yatırımlarının sektörlere göre dağılımı incelendiğinde; en fazla payın 121,7 milyar TL ile ulaştırma-haberleşme sektörüne ayrıldığı, bu sektörü 78,9 milyar TL ile madencilik sektörünün izlediği, eğitim sektörüne 61,1 milyar TL, diğer kamu hizmetleri sektörüne 58,5 milyar TL, enerji sektörüne ise 44,6 milyar TL tahsis edildiği görülmektedir. Bu sektörleri sırasıyla 43,6 milyar TL ile tarım, 39,1 milyar TL ile sağlık, 4,2 milyar TL ile imalat, 1,3 milyar TL ile konut ve 1,2 milyar TL ile turizm sektörleri izlemektedir.

2023 yılı kamu yatırımlarının bütçe türlerine göre dağılımına bakıldığında ise 454,1 milyar TL’lik toplam yatırımın 282,3 milyar TL’sinin merkezi yönetim bütçesinde, 163,4 milyar TL’nin KİT bütçelerinde, 8,4 milyar TL’sinin döner sermaye ve SGK bütçelerinde, 2,9 milyon TL’sinin ise özelleştirme kapsamındaki kuruluşların bütçelerinde yer aldığı anlaşılmaktadır.

Merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kurumların yatırımları incelendiğinde; Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (45,2 milyar TL), Milli Eğitim Bakanlığı (39,4 milyar TL), Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (37,6 milyar TL), Karayolları Genel Müdürlüğü (37 milyar TL), Sağlık Bakanlığı (32,7 milyar TL) gibi yatırımcı bakanlık ve kurumlar ön plana çıkmaktadır. Bu beş kurumun yatırım bütçesi büyüklüğü, toplam 192 milyar TL ile 2023 yılındaki toplam merkezi yönetim bütçesi yatırım tutarının %68’ini oluşturmaktadır.

2023 yılı Yatırım Programı’nda KOBİ ve girişimcilik konularında faaliyet gösteren kurumlardan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na 472 milyon TL, Ticaret Bakanlığı’na 710 milyon TL, TÜBİTAK Başkanlığı’na 6 milyar TL, KOSGEB Başkanlığı’na 60 milyon TL tahsis edilmiştir. Yatırım Programı’nın İmalat Sektörü altında yer alan KOBİ ve girişimcilik alanında ise 2023 yılı yatırımı toplam 233,7 milyon TL olan 28 proje yer almaktadır. Bu projelerin 21’i Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na ait olup toplam bütçe büyüklüğü 165,7 milyon TL’dir.

Kaynakça:

2023 Yılı Yatırım Programı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı

Sena Gürsoy

24.03.2023