İlk olarak 2006 yılında İzmir ve Çukurova kalkınma ajanslarının kuruluşuyla birlikte devlet teşkilatı içerisinde yerini alan kalkınma ajansları, aradan geçen 15 yıllık süre zarfında gerek yönetsel gerekse mevzuatsal açıdan pek çok değişim yaşadı.

Başlangıçta Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) bünyesindeki Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü tarafından faaliyetleri koordine edilen ajanslar, DPT’nin 2011 yılında Kalkınma Bakanlığı’na dönüşmesi sonrasında bu bakanlık çatısı altında faaliyet gösterdiler. 2018’deki Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi düzenlemesiyle birlikte Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde kurulan Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü’nün koordinasyonunda çalışmalarını sürdürmektedir.

Ülkemiz genelinde, Düzey 2 istatistik bölgelerini (NUTS 2) kapsayacak şekilde teşkilatlanan 26 adet kalkınma ajansı bulunmaktadır. Kalkınma Ajansı Bölgesi olarak İstanbul, Ankara ve İzmir tek ilden oluşmakta; diğer 23 ajansın her biri ise en az iki ili kapsayan bir bölgede faaliyet göstermektedir. En fazla sayıda ilden oluşan ajans ise merkezi Trabzon’da bulunan ve Artvin, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Trabzon illerini kapsayan Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı’dır. Ajans merkezinin bulunduğu il dışındaki diğer illerde Yatırım Destek Ofisleri bulunmaktadır.

Kalkınma ajanslarının temel amaçları; yerel kalkınma dinamiklerinin harekete geçirilmesi yoluyla bölgelerin kaynak ve potansiyellerini en iyi şekilde kullanmaları, bölgeler arası sosyoekonomik eşitsizliklerinin azaltılmasıdır. Bu amaçlar doğrultusunda; yerelde beşerî ve kurumsal kapasitenin geliştirilmesi, proje hazırlama ve uygulama kültürünün yaygınlaştırılması, bölgelerin rekabetçiliklerinin geliştirilmesi için gerekli yatırım ortamının oluşturulması ve ulusal yatırım planlamalarında yerel ihtiyaçların ve taleplerin en doğru şekilde yansıtılması için faaliyet yürüttükleri görülmektedir. Tüm bu çalışmalar esnasında karar alma ve uygulama süreçlerinde yerel katılımcılığı en üst düzeyde sağlamaya çalışmaktadırlar.

Ülkemizde bulunan kalkınma ajansları ve faaliyetleri hakkındaki güncel bilgilere, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü tarafından yakın zamanda oluşturulan http://ka.gov.tr internet adresinde hizmet veren portaldan erişmek mümkündür.

Kalkınma ajansları internet portalında aşağıda sayılan ana başlıklarda bilgiler yer almaktadır:

·         Bölgesel kalkınma ve ülkemizde bölgesel kalkınma politikalarının gelişim süreci,

·         Bölgesel kalkınmanın yönetiminde kalkınma ajansları,

·         Kalkınma planlanmasında istatistiki bölge birimleri sınıflandırması,

·         Politika alanları (ekonomik kalkınma, sosyal kalkınma, altyapı, yatırım ortamı, kalkınma için iş birlikleri),

·         İlgili mevzuat düzenlemeleri,

·         Kalkınma ajansları faaliyet raporları,

·         Kalkınma ajansları ile ilgili haberler, duyurular, güncel destekler, ihale ilanları,

·         Kalkınma ajansları etkinlik takvimi.

Kaynakça:

www.ka.gov.tr

Sena Gürsoy