“Du¨nyanın en rekabetc¸i, dinamik ve bilgi temeline dayanan ekonomisini oluşturmak” Avrupa 2020 Stratejisi’nin temel hedefi. Bu hedefe ulaşmak için 2014 yılında 900 milyar avroyu aşan 500 farklı fon programını kullanıma açtı. 80 milyar avro bütçeli Horizon 2020 programının yanı sıra Erasmus+, COSMO, EUROKA, IPA, IPARD, Creative Europe bu programlardan sadece bir kaçı.
Küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ), Avrupa 2020 Stratejisi’nin amaçlarına ulaşmada önemli rol oynamaktadırlar. Büyüme ve istihdamda önemli güç olarak görülmelerine rağmen rekabet gücü, global pazar, uluslararası fırsatların değerlendirilmesinde ve inovasyon çalışmalarında sahip oldukları sınırlı kaynaklar KOBİ’lerin zayıf yanlarını oluşturmaktadır.
Sadece KOBİ’lerin desteklenmesine yönelik olarak yürürlüğe giren “İşletmelerin ve KOBİ'lerin Rekabet Edebilirliği Programı” (Competitiveness of Enterprises and SMEs-COSME) 2014-2020 döneminde, 2,3 milyar avroluk bir bütçe ile KOBİ’lerin projelerine destek vermektedir. Bu program ile;
- Birlik ve aday ülke işletmelerinin rekabet edebilirliğinin ve sürdürülebilirliğinin güçlendirilmesi,
- Girişimcilik kültürünün teşvik edilmesi,
- Yeni KOBİ'lerin kurulması ve büyümesi desteklenmektedir.
KOBİ'lerin özellikle AB fon ve finansal kaynaklara erişimlerinin sağlanması, küresel düzeyde pazarlara erişimin geliştirilmesi, rekabet edebilirliğinin ve sürdürülebilirliğinin iyileştirilmesi, girişimcilik ve girişimcilik kültürünün teşvik edilmesi KOBİ’lere yönelik açılan teşvik programlarının hedefleri arasında yer almaktadır.
COSME alt başlığında yayınlanan “Avrupa Stratejik Küme Ortaklıkları” (European Strategic Cluster Partnerships ) eylemi, KOBİ’lerin birlikte hareket etmelerine imkân sağlıyor.
Bu eylemin amacı, Avrupa Stratejik Küme Ortaklıkları'nın kurulmasını destekleyerek bölgesel rekabetçi iş birliği ve ağ oluşturma yoluyla endüstriyel rekabeti, AB ve üye ülkelere yatırım yapılmasını sağlamak.
Küme ortaklıkları ile KOBİ’lerin bir araya gelmesi sağlanacak. Mesela teknoloji transfer ofisleri, kuluçka merkezleri gibi. Bu kümelenmelerle KOBİ’ler birlikte hareket edebilecek ve bir sinerji oluşturabilecek. Ortaklıklar sonucunda ortaya çıkan eylemler ve yatırımlar, AR-GE ve inovasyon çözümleri ile karşılaşabilecekleri sorunların çözümünde fırsat yakalama imkânı bulacaklar.
Başta KOBİ'ler olmak üzere oda, borsa, birlik, STK gibi sanayi alanındaki aktörlerin, bölgelerarası iş birliği ve yatırımlarını harekete geçirmek, müşterek yenilik ve yatırım projelerinin hazırlanması, uygulanması için ilgili iş, teknoloji ve büyümeye yönelik destek hizmetlerini sağlamak amacıyla hazırlanan faaliyetlerin uygulanması “kümeleşmenin” çalışma alanları arasında yer alıyor.
2.8 milyon avro bütçesi olan program, proje başına 350.000 avro destek vermektedir ve proje toplam maliyetinin %75’ini karşılamaktadır. Sektörler arası iş birliği yoluyla inovasyon ve yatırım fırsatlarının değerlendirilmesi; KOBİ'leri tek tek desteklemek yerine ilgili endüstrilerdeki "KOBİ grupları"nın büyümesini hedefleyen bu programın değerlendirilmesinde, ülkemizdeki ticaret ve sanayi odalarına, birliklere, KOBİ odaklı sivil toplum kuruluşlarına ciddi sorumluluklar düşmektedir. Bu sorumlulukları yerine getirerek işletmelere yeni fırsat kapıları açabilirler.
Fatih ÖNCÜ