6736 Sayılı Kanun Kapsamında İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi

Muhasebe, bir işletmedeki mali nitelikli işlem ve olayları parasal olarak kaydeden, sınıflandıran, özetleyerek raporlayan, sonuçlarını yorumlayan ve analiz eden bilim dalı olarak tanımlanır. Muhasebe tarafından kaydedilen işlemlerin sonuçları mali tablolarda gösterilir. Mali tablolarda özetlenen bilgiler işletmeye ilişkin kararların alınmasında önemli bir role sahiptir. Bu nedenle bu tabloların hazırlanmasına esas teşkil eden muhasebe kayıtlarının doğruluğu ve gerçek durumu yansıtması son derece önemlidir.

İşletmelerin fiili durumları ile muhasebe kayıtları arasında tutarsızlık bulunması halinde ise bu durum envanter çalışmaları sırasında düzeltilir. Vergi Usul Kanunu’na göre, bilanço usulünde defter tutan mükellefler her hesap dönemi sonu itibarıyla mevcutları ve alacakları ile borçlarını tespit etmek amacıyla envanter çıkarmak zorundadır. Envanter çıkarılırken işletmenin mevcutları, alacakları ve borçları sayılır, ölçülür, tartılır ve değerlemek suretiyle kesin bir şekilde, müfredatlı olarak tespit edilir. Dolayısıyla her hesap dönemi sonunda fiili durum ile muhasebe kayıtları denkleştirilmiş olur ve mali tablolar da bu kayıtlara uygun olarak düzenlenir.

Normal koşullar altında işletmelerin kayıtları ile fiili durumları arasında var olan farklılıkların her hesap dönemi sonunda yukarıda açıklandığı şekilde giderilmesi gerekir. Ancak kayıtların düzeltilmesine ilişkin işlemler vergi matrahını artırarak daha fazla vergi ödenmesine neden olduğundan mükellefler gerekli düzeltmelerin yapılmasından kaçınabilmektedir. Bu durum ise mali tabloların doğru ve güvenilir olmaması sorununu doğurmaktadır.

Bu sorunla karşı karşıya olan mükelleflere 6736 sayılı Kanun’la,

İşletmede mevcut olduğu hâlde, kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların,
Kayıtlarda yer aldığı hâlde, işletmede mevcut olmayan emtiaların,
Kayıtlarda yer aldığı hâlde, işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ile ortaklardan alacakların,

beyan edilerek, işletme kayıtlarının gerçeğe uygun hâle getirilmesi imkânı sağlanmıştır.

6736 sayılı Kanun’a göre işletmede mevcut olduğu hâlde, kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların kayda alınması uygulamasından gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kolektif ve adi komandit şirketler dâhil) yararlanabilecek olup işletme kayıtlarında yer verilmeyen bu türden varlıkların rayiç bedel üzerinden değerlenmek suretiyle, KDV yönünden bağlı olunan vergi dairelerine beyan edilmesi gerekmektedir.

Kayıtlarda yer aldığı hâlde, işletmede mevcut olmayan emtiaların kayda alınması uygulamasından, söz konusu emtiayı faturalandırarak ilgili dönem KDV beyannamesinde beyan eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kolektif ve adi komandit şirketler dâhil) yararlanabilecektir.

Kayıtlarda yer aldığı hâlde, işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ile ortaklardan alacaklara ilişkin kayıtların düzeltilmesi uygulamasından ise bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerinden vergi dairelerine süresi içinde beyanda bulunanlar yararlanabilecektir. Bu kapsamdaki düzeltme işlemlerinin yapılmasında 31.12.2015 tarihli bilanço kayıtları esas alınacaktır.

6736 sayılı Kanun’la getirilen kayıt düzeltilmesi uygulaması hakkındaki ayrıntılı bilginin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın www.gib.gov.tr bağlantısından veya vergi dairelerinden edinilmesi mümkün olup bu imkândan yararlanılabilmesi için gerekli başvuruların 30 Kasım 2016 (dâhil) tarihine kadar yapılması gerekmektedir.

Tamer Aksoy

Geri

Uzman Hakkında

Uzmanın Diğer Makaleleri

Tüm Makaleleri Görüntüle

6736 Sayılı Kanun Kapsamında İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi

Uzman Hakkında

İşlem Başarılı!