İmalat Sanayi Yatırımlarındaki İnşaat Harcamalarına KDV İstisnası

Ülkeler, üretim ve ihracatı artırmak, işsizliği azaltmak, bölgelerarası gelir ve kalkınma farklılıklarını ortadan kaldırmak için çeşitli teşvik programları uygularlar. Teşvikler, yatırımların belirli sektörlere ve faaliyet türlerine yönlendirilmesi suretiyle verimlilik ve rekabet gücünün artırılmasına böylece ekonomik büyümenin hızlandırılarak belirlenen hedeflere ulaşılmasına olanak sağlar. 

Teşvik programlarında kullanılan unsurların başında vergi teşvikleri gelmektedir. Vergi teşvikleriyle, teşvik politikasının hedefleri doğrultusunda belirli gelir unsurları ile harcamaların veya işlemlerin vergiden istisna edilmesine, verginin çeşitli yollarla ertelenmesine veya iade edilmesine olanak sağlanmaktadır.

Ülkemizdeki teşvik politikalarına paralel olarak uygulamaya konulan vergisel teşviklerden birisi de imalat sanayi yatırımlarına ilişkin inşaat harcamalarındaki KDV istisnasıdır. 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Katma Değer Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 37’nci madde ile yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen imalat sanayi yatırımlarına ilişkin olarak 2017, 2018 ve 2019 yıllarında yapılan inşaat harcamaları KDV’den istisna edilmiştir.

İstisnadan yararlanabilmek için; mükelleflerin imalat sanayine yönelik yatırım teşvik belgesine sahip olması, inşaat işlerinin bu teşvik belgesinde öngörülen yatırıma ilişkin olması ve teşvik belgesinde öngörülen süre içinde yapılmış olması gerekmektedir.

İstisna, münhasıran söz konusu yatırımlara ilişkin olarak yapılan inşaat taahhüt işi, nakliye, hafriyat ve benzeri inşa işlerini kapsamaktadır. Yatırımı yapanların söz konusu inşaat işlerinde kullanılan mal alımları da bu kapsamda değerlendirilmektedir. Dolayısıyla söz konusu istisna, inşaat işlerine ilişkin olmak koşuluyla hem hizmet hem de mal alımlarını kapsamaktadır.

İstisna, verginin önce uygulanıp sonra iade edilmesi şeklinde düzenlenmiştir. Bu nedenle yatırımcılara bu kapsamda mal tesliminde veya hizmet ifasında bulunanların KDV istisnası uygulamaları mümkün olmayıp istisna kapsamındaki işler için genel hükümler çerçevesinde KDV hesaplamaları gerekmektedir.

Mükellefler tarafından bu şekilde yüklenilen vergilerin, öncelikle indirim yoluyla telafi edilmesi gerekmektedir. İlgili dönemlerde yüklenilen ancak indirim yoluyla giderilemeyen KDV’nin ise başvuru üzerine iadesi mümkün bulunmaktadır. KDV’nin iade süreci ise sabit yatırım tutarı esas alınarak iki gruba ayrılmak suretiyle belirlenmiştir. Buna göre;

1. Asgari 50 milyon TL tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlarda, inşaat işleri dolayısıyla yüklenilen ve ilgili olduğu yılın altı aylık dönemi itibarıyla indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisinin altı aylık dönemi izleyen bir yıl içerisinde,
2. 50 milyon TL tutarına kadar sabit yatırım öngörülen yatırımlarda, inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve ilgili olduğu yılın sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisinin izleyen yıl içerisinde,
mükellefe iade edilmesi öngörülmüştür.

Teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanmaması halinde, iade edilen vergiler, düzenleme uyarınca vergi ziyaı cezası uygulanarak iade tarihinden itibaren gecikme faizi ile birlikte tahsil edilmekte olup bu vergiler ve cezalarda zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren başlamaktadır.
 

Tamer AKSOY

Uzman Hakkında

Dr. Öğretim Üyesi Hüseyin Işık
Vergi

1968 yılında İzmir Menemen’de doğan Hüseyin Işık, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü’nü bitirdi. Colorado Üniversitesi’nde ekonomi dalında yüksek lisans derecesi aldı.

İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mali Hukuk Ana Bilim Dalı’nda “Çok Uluslu Şirketlerde Örtülü Kazanç ve Örtülü Sermaye” konulu tez ile doktor unvanını elde etti. Bu tez 2005 yılında aynı başlıkla Maliye Bakanlığı Yayınları arasındaki yerini aldı. “Uluslararası Vergilendirme” başlıklı kitabı 2014 yılında yayımlandı. Yıldız Teknik Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi’nde Kamu Maliyesi, Para Teorisi ve Para Politikası dersleri, İzmir Ekonomi Üniversitesi’nde Vergi Hukuku dersleri verdi.

Meslek yaşamına Maliye Müfettiş Yardımcısı olarak 1989 yılında Maliye Teftiş Kurulu’nda başlayan Işık, Maliye Müfettişliği, Maliye Başmüfettişliği, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü Daire Başkanı ve Genel Müdür Yardımcılığı ile Türkiye OECD (Paris) Daimi Temsilciliği Maliye Müşavirliği görevlerinde bulundu. 2017 Temmuz ayından itibaren İzmir Ekonomi Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde tam zamanlı öğretim üyesi olarak çalışmaya başladı.

Uluslararası vergi hukuku, uluslararası vergi sistemindeki değişimlerin Türk vergi sistemine etkileri ve Türkiye’nin uyumu ile dijital ekonominin vergilendirilmesi alanlarında çalışmalarını sürdürüyor.
Evli ve iki çocuk babası olan Işık; iyi derece İngilizce, orta derece Fransızca biliyor.

Tüm Uzmanlar
Uzmanın Diğer Makaleleri