Vergi Mükelleflerinin Belgelendirme Yükümlülüğü

Vergi mükelleflerinin, vergi matrahının belirlenmesine etki eden tüm kayıt ve işlemlerini belgelendirmeleri yani yazılı bir belgeye bağlanmaları zorunlu olup bu kural vergi hukukumuzun temel esaslarındandır. Kayıtların tevsik yükümlülüğü denilen bu kural, beyan esasına dayanan vergilendirme sistemimizde belge düzeninin temelini oluşturmakta olup vergi incelemelerinin sağlıklı şekilde yürütülebilmesi ve vergi idaresiyle mükellefler arasında ortaya çıkabilecek ihtilafların çözümünde ispat aracı olması bakımından kritik önem taşımaktadır.

Vergi mükelleflerince dikkate alınması gereken belgelendirme yükümlülüğüne ilişkin esaslar Vergi Usul Kanunu'nun 227’nci maddesinde ispat edici kâğıtlar başlığı altında açıklanmıştır. Buna göre:

Aksine hüküm olmadıkça Vergi Usul Kanunu gereği tutulan ve üçüncü kişilerle olan ilişkilere ve işlemlere ait kayıtların, belgelendirilmesi zorunludur. Diğer bir deyişle kanunen tutulması gereken defterlere kaydedilen işlemlerin muhakkak bir belgeye dayanması gerekir.
Götürü usulde tespit edilen giderler hariç olmak üzere defter tutmak mecburiyetinde olmayan mükellefler vergi matrahlarının tespiti ile ilgili giderlerini belgelendirmek zorundadır. Bu nedenle gerçek gider yöntemini seçen gayrimenkul sermaye iradı sahipleri gibi defter tutmak zorunda olmayan mükelleflerin, vergi matrahının tespitinde indirdikleri giderlerini belgelendirmeleri gerekmektedir.
Kullanılması zorunlu olan veya Maliye Bakanlığınca kullanma zorunluluğu getirilen belgelerin, öngörülen zorunlu bilgileri taşımaması halinde bu belgeler vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılmaktadır. Bu nedenle söz konusu belgelerin içermesi gereken bilgiler bakımından eksiksiz olarak düzenlenmesi gerekmektedir.

Diğer yandan Vergi Usul Kanunu'nun 228’inci maddesinde ise belgelendirme yükümlülüğünün istisnalarına yani belgelendirme zorunluluğu olmayan kayıtlara ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. Bu kapsamda yapılan işle orantılı olmak kaydıyla örf ve teamüle göre bir belgeye dayandırılması olağan olmayan çeşitli giderler ve belge teminine olanak olmayan giderler ile vergi kanunlarına göre götürü olarak tespit edilen giderlerde belgelendirme zorunluluğu bulunmamaktadır.

Bu kapsamda mükelleflerin vergilendirmeye ilişkin işlemlerini Vergi Usul Kanunu'nun 229 ve izleyen maddelerinde belirtilen fatura, sevk irsaliyesi, irsaliyeli fatura, müstahsil makbuzu, gider pusulası, yazarkasa fişi, serbest meslek makbuzu, döviz alım-satım belgesi, yolcu listesi ve perakende satış fişiyle belgelendirmeleri gerekmektedir. Bu belgeler düzenlenirken bu belgelerin şekil bakımından kanuna uygun olmasına ve içeriğinin gerçeği yansıtmasına özellikle dikkat edilmelidir. Aksi takdirde bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her biri Vergi Usul Kanunu'nun 353’üncü maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezasına muhatap olmak durumunda kalacaktır.

Vergi kanunlarımızın özel önem verdiği belgelendirme konusundaki düzenlemelere riayet edilmesi, mükelleflerin hem kendi kayıt düzenlerinin sağlıklı şekilde takibine imkân verecek hem de vergi idaresiyle yaşanması muhtemel sorunları önleyecektir.

Tamer Aksoy

Geri

Uzman Hakkında

Uzmanın Diğer Makaleleri

Tüm Makaleleri Görüntüle

Vergi Mükelleflerinin Belgelendirme Yükümlülüğü

Uzman Hakkında

İşlem Başarılı!